01 Ιανουαρίου - 31 Δεκεμβρίου 2019

Σας θυμίζει κάτι;

Ελισάβετ Στεφανή, Υποψ. Διδάκτωρ Αρχαιολογίας,Πανεπιστήμιο Κύπρου

Η εικονιστική διακόσμηση μιας μυκηναϊκής φιάλης που βρέθηκε στην Κύπρο, αποτελείται από μια οικεία σκηνή, λόγω της χρήσης του θέματος της σε ένα από τα νομίσματα που εξέδωσε η Κεντρική Τράπεζα Κύπρου.

Οι φιάλες, αγγεία ανοιχτού σχήματος, με ή χωρίς λαβές είχαν διάφορες χρήσεις στην αρχαιότητα, ως αγγεία επιτραπέζια και πόσεως ή ως τελετουργικά, για σπονδές και χοές. Η ρηχή φιάλη με δυο  οριζόντιες λαβές, που παρουσιάζεται σήμερα, προέρχεται από τον Ελλαδικό χώρο και κατασκευάστηκε κατά την Υστεροελλαδική ΙΙΙΒ περίοδο, μεταξύ του 1275 και 1230 π.Χ. Φέρει γραπτή διακόσμηση με δυο ταινίες που περιτρέχουν την ζώνη του χείλους. Η εσωτερική επιφάνειά της φιάλης κοσμείται με δυο μορφές αιγάγρων, ο ένας απέναντι στον άλλο να τρέχουν προς αντίθετες κατευθύνσεις, με το κεφάλι τους στραμμένο προς τα πίσω. Ανάμεσα στα ζώα παρεμβάλλονται συμπληρωματικά διακοσμητικά κυκλικά σχήματα. Τα διακοσμητικά μοτίβα του αγγείου χαρακτηρίζονται από μια δυναμική κίνηση με τα δυο αντικριστά ζώα σε περιστροφή, των οποίων τα μπροστινά πόδια αγγίζουν το κεντρικό σχέδιο του αγγείου με τους ομόκεντρους κύκλους, σαν να περιστρέφονται γύρω από αυτό.

Η μυκηναϊκή φιάλη φιλοξενείται στο Μουσείο της Συλλογής του Γεωργίου και Νεφέλης Τζιάπρα Πιερίδη στο Πολιτιστικό Ίδρυμα Τράπεζας Κύπρου, το οποίο άνοιξε τις πόρτες του στο κοινό το 2002. Ωστόσο, η διακόσμηση του αγγείου έγινε ευρέως γνωστή, όταν το σχέδιο με τη σκηνή των αιγάγρων χρησιμοποιήθηκε, σχεδόν αυτούσιο, στην πίσω όψη του ορειχάλκινου νομίσματος των δυο σεντ της κυπριακής λίρας που εκδόθηκε από το 1983 μέχρι το 2004. Στην μπροστινή όψη του νομίσματος απεικονιζόταν το έμβλημα της Κυπριακής Δημοκρατίας μέσα στεφάνι ελιάς και περιμετρικά η επιγραφή CYPRUS·ΚΥΠΡΟΣ·KIBRIS και η χρονολογία έκδοσης. Το σχέδιο φιλοτέχνησε η εικαστικός Κλάρα Ζαχαράκη–Γεωργίου, διατηρώντας τις λεπτομέρειες και τη δομή της εικονιστικής διακόσμησης του αγγείου, με τη κεντρική συμμετρία που αναπτύσσεται σε ένα κυκλικό σχήμα, αυτό της φιάλης από τη μια και αυτό του νομίσματος από την άλλη.

Παρόλο που τα νομίσματα της κυπριακής λίρας έπαψαν να κυκλοφορούν από το 2008, η σκηνή με τους αιγάγρους σε «αέναη» περιστροφική κίνηση στο εσωτερικό της μυκηναϊκής φιάλης, θα μας θυμίζει το νόμισμα μιας, όχι προ πολλού, περασμένης εποχής.

Ωράριο Λειτουργίας Μουσείου: Δευτέρα-Κυριακή: 10:00-19:00

Ελεύθερη είσοδος